Diyabet ve Demans

Deniz dolmuşta Çengelköy hattı faaliyette Deniz dolmuşta Çengelköy hattı faaliyette

Diyabetli kişilerde diyabetsizlere kıyasla demans gelişme riski yaklaşık% 60 artar. Diyabetin demans riskini etkilemesinin nedenleri vardır: Alzheimer hastalığında meydana gelen değişikliklerden bazıları diyabettekilere benzer. Her ikisinde de beyindeki sinir hücreleri insülinin etkisine dirençli hale gelebilir. Bu, beyinde amiloid ve tau proteinlerinin birikmesine yol açabilir. Bu ilişki o kadar güçlüdür ki, bazıları Alzheimer'ı “beynin diyabeti” veya “tip 3 diyabet (T3D)" olarak adlandırmıştır.

Hava Kirliliği ve Demans

Dünya çapında 57 milyondan fazla insan şu anda Demans(bunama) ile yaşıyor ve tahminler bu sayının 2050 yılına kadar 153 milyona çıkacağını gösteriyor. Bu vakaların% 40'ına kadarının, hava kirleticilerine maruz kalma gibi potansiyel olarak değiştirilebilir risk faktörleriyle bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Hava kirliliğine maruz kalmak, bunama için potansiyel bir risk faktörü olarak tanımlanmıştır.

Michigan Üniversitesi'nden Dr. Boya Zhang ve Sara Adar liderliğindeki JAMA Dahiliye'de 14 Ağustos 2023'te yayınlanan, farklı PM hava kirliliği türleri ile demans arasındaki bağlantıları inceledi. 1992 ile 2016 yılları arasında 50 yaş ve üstü 27.000'den fazla yetişkinin verilerine baktılar.

Çalışmanın bir parçası olarak, katılımcılara her iki yılda bir bilişsel test uygulandı veya bakıcılara hafızaları ve bilişsel işlevleri hakkında rapor verildi. Ortalama takip süresi 10.2 yıldı. Katılımcıların yaş ortalaması 60 idi. Araştırmacılar, gerçek zamanlı kirlilik ölçümlerini ve evlerinin coğrafya, arazi kullanımı ve yerel emisyon kaynakları gibi yönlerini içeren modelleri kullanarak katılımcılar için kirlilik maruziyetlerini tahmin ettiler.Ekip, incelenen kişilerin yaklaşık% 15'inin 4.105'inin takip döneminde demans geliştirdiğini buldu.

Genel olarak, daha yüksek hava kirliliğine maruziyeti, artan demans riski ile bağlantılıydı. Tarım, karayolu trafiği, karayolu dışı trafik, enerji için kömür yakma, sanayi için kömür yakma, diğer enerji üretimi, diğer sanayi, orman yangınları ve rüzgarla savrulan toz kaynağını inceledi. Tarımdan ve orman yangınlarından elde edilen tüm kaynaklar dikkate alındıktan sonra, özellikle artan demans riski ile ilişkilendirildi. Araştırmacılar, hava kirliliğine maruz kalmanın gerçekten bilişsel gerileme ve demansın bir nedeni olması durumunda, yılda 188.000 kadar demans vakasının hava kirliliğine bağlı olabileceğini tahmin ediyorlar.

Alkol ve Demans

Alkol içmek, beynin farklı bölgeleri arasında sinyal iletmeye yardımcı olan beynin beyaz maddesinin hacminin azalmasıyla bağlantılıdır. Bu, beynin çalışma şekliyle ilgili sorunlara yol açabilir. Uzun bir süre boyunca önerilen sınırların üzerinde (haftada 14 ünite) alkol tüketimi, beynin hafızada yer alan kısımlarını küçültebilir. Haftada 28 üniteden fazla içmek, insanlar yaşlandıkça düşünme becerilerinde daha keskin bir düşüşe neden olabilir. Uzun süreli ağır içme ayrıca B1 vitamini eksikliğine (tiamin) ve kısa süreli hafızayı etkileyen Wernicke-Korsakoff sendromuna neden olabilir.

Bazı yaşam tarzı değişikliklerinin beynin bu risk faktörlerinden korunmasına potansiyel olarak yardımcı olabileceğini göstermektedir. İnsanlar alkolü hayatından çıkartabilir, bitki ağırlıklı bir diyet / Akdeniz diyeti uygulayabilir ve diyabeti önlemek veya tersine çevirmek için egzersiz yapabilir ve ağır hava kirliliğinin olduğu durumlardan kaçınmaya çalışabilir.

Diyabetin tedavisi oral antidiyabetikler ve insülin kullanmak değildir. Doktorlar şeker hastalarının akıbetini hiç sorgulamamaktadır, sizler sorgulayın. Gözünüzün görmesini kaybetmesi, böbreğinizin fonksiyonlarını kaybettikten sonra diyalize girmeniz, herhangi bir uzvunuzun kesilmesi tedavi olamaz değil mi ?

 Tedavisi Yaşam tarzı değişikliğidir. Diyabetin en büyük sebeplerinden biri genetiği değiştirilmiş buğdaydaki glutendir.

Değişim tedavinin anahtarıdır.

Değişim ile daha iyisi için değişim iki farklı şeydir.(Alman atasözü)

Editör: Ufuk Aktug